روماتیسم چشمی یا یووئیت
روماتیسم چشمی یا یووئیت نوعی التهاب چشم است که بر لایه میانی بافت داخل دیواره چشم اثر میگذارد. علائم این بیماری اغلب ناگهانی بروز میکنند و سریع بدتر میشوند. در این مقاله از گروه ?????? ????? علائم این نوع روماتیسم و انواع آن را توضیح میدهیم. پس تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
یووئیت اصطلاحی برای التهاب چشم است. این بیماری یک یا هر دو چشم را درگیر میکند و لایهای از چشم بهاسم یووهآ را تحتتأثیر قرار میدهد. ممکن است این بیماری مرتبط با التهاب سایر قسمتهای چشم هم باشد و مدتی کوتاه (حاد) یا طولانی (مزمن) طول بکشد.
روماتیسم چشمی نوعی بیماری جدی است و میتواند قدرت بینایی فرد را برای همیشه از بین ببرد. به همین دلیل تشخیص و درمان هرچه زودتر یووئیت و التهاب چشمی مهم است؛ در حالت ایدئال، قبل از آنکه آسیبی جبراننشدنی رخ دهد. هر سال در آمریکا ۳۰هزار پرونده جدید کوری ثبت میشود که علت اصلی آنها روماتیسم چشمی است.
التهاب یووهآ ممکن است با التهاب سایر قسمتهای چشم مرتبط باشد، از جمله:
- قرنیه: بخش شفاف و منحنی قسمت جلویی چشم.
- صلبیه: قسمت بیرونی و سفیدرنگ چشم.
- زجاجیه: مادهای ژلمانند که درون تخم چشم، بین عدسی و شبکیه را پر میکند.
- شبکیه: لایه داخلی که داخل دیواره پشتی چشم را میپوشاند و حاوی سلولهای عصبی است که رنگ و نور را حس میکنند و اطلاعات تصویر را به عصب بینایی چشم میفرستند.
- عصب بینایی: اطلاعات را از چشم به مغز میفرستد.
روماتیسم چشمی چه علائمی دارد؟
- قرمزی چشم؛
- درد چشم؛
- حساسیت به نور؛
- تاری دید؛
- وجود نقاط تاریک و شناور در میدان دید فرد؛
- کاهش قدرت بینایی.
علائم روماتیسم چشمی ممکن است ناگهانی بروز کنند و سریع بدتر شوند، اما گاهی هم بهتدریج شدت میگیرند. این علائم ممکن است یک یا هر دو چشم را درگیر کنند. حتی گاهی این بیماری هیچ علائمی ندارد و نشانههای آن فقط در آزمایش روماتیسم چشمی مشخص میشوند.
انواع روماتیسم چشمی
این بیماری بسته به محلی از چشم که ملتهب شده است، انواع مختلفی دارد.
۱. یووئیت قدامی
در یووئیت قدامی، داخل قسمت جلویی چشم (بین قرنیه و عنبیه) و جسم مژگانی درگیر التهاب میشوند. یووئیت قدامی التهاب عنبیه نیز نامیده میشود و رایجترین نوع روماتیسم چشمی است.
۲. یووئیت میانی
در این نوع بیماری، شبکیه و رگهای خونی که پشت عدسی قرار دارند و همچنین ژل داخل مرکز چشم (زجاجیه) تحتتأثیر التهاب قرار میگیرند.
۳. یووئیت خلفی
این بیماری لایه داخل پشت چشم، یعنی شبکیه یا مشیمیه را درگیر میکند.
۴. پان یووئیت
زمانی که روماتیسم چشمی شدید باشد، تمام لایههای یووهآ (از جلو تا پشت چشم فرد) ملتهب میشوند.
علل روماتیسم چشمی
تقریبا در نیمی از موارد، علت دقیق این عارضه مشخص نیست و میتوان آن را نوعی بیماری خودایمنی در نظر گرفت که روی یک یا هر دو چشم اثر میگذارد. اگر علت این بیماری قابلتشخیص باشد، احتمالا یکی از این موارد است:
- نوعی بیماری التهابی یا خودایمنی که روی قسمتهای دیگر بدن اثر میگذارد مانند سارکوئیدوز، لوپوس اریتماتوس سیستمیک یا بیماری کرون.
- اسپوندیلیت آنکیلوزان که نوعی بیماری التهابی است و ممکن است باعث شود تعدادی از استخوانهای ستون فقرات به هم متصل شوند و فرد کمردرد بگیرد. روماتیسم چشمی یکی از رایجترین عوارض اسپوندیلیت آنکیلوزان است.
- بیماریهای عفونی مانند بیماری خراش گربه، زونا، سفلیس، توکسوپلاسموز یا سل.
- عوارض جانبی داروها.
- آسیب به چشم یا جراحی.
- ابتلای فرد به نوعی سرطان که روی چشم اثر میگذارد مانند لنفوم (بسیار نادر است).
عوامل زمینهساز
افرادی که بعضی از ژنهای خاص آنها تغییراتی کردهاند، بیشتر احتمال دارد به روماتیسم چشمی مبتلا شوند. همچنین مشخص شده است که استعمال دخانیات مهار یووئیت را سختتر میکند.
عوارض
اگر برای درمان روماتیسم چشمی اقدام نکنید، احتمال بروز این عوارض وجود دارد:
- تورم لکه زرد شبکیه (ادم ماکولا)؛
- خراشیدگی شبکیه؛
- آب سیاه؛
- آب مروارید؛
- آسیب به عصب بینایی؛
- جداشدگی پرده شبکیه؛
- ازبینرفتن همیشگی قدرت بینایی؛
تشخیص روماتیسم چشمی
با مراجعه به متخصص چشم، او برای تشخیص این بیماری آزمایش چشم انجام میدهد و سوابق پزشکی شما را بررسی میکند. آزمایش روماتیسم چشمی به این صورت خواهد بود:
- سنجش قدرت بینایی (اگر عینک دارید، باید از آن استفاده کنید) و واکنش مردمکها به نور.
- معاینه تونومتری یا فشارسنجی که فشار داخل چشم را اندازه میگیرد. پزشک برای این معاینه ممکن است از قطره چشم بیحسکننده استفاده کند.
- معاینه اسلیت لمپ. اسلیت لمپ میکروسکوپی است که قسمت جلویی چشم شما را با یک خط نوری شدید، نورانی و بزرگنمایی میکند. این معاینه برای شناسایی سلولهای التهابی ریز که در قسمت جلوی چشم قرار دارند، الزامی است.
- افتالموسکوپی که فانداسکوپی (funduscopy) هم نامیده میشود، نوعی معاینه چشم برای گشادکردن مردمک با قطره چشم و تاباندن نور به داخل چشم برای بررسی قسمت پشتی این اندام است.
پزشک همچنین ممکن است آزمایشهای زیر را توصیه کند:
- عکاسی رنگی از داخل چشم (شبکیه).
- تصویربرداری توموگرافی انسجام نوری (OCT). این آزمایش نقشه شبکیه و مشیمیه را ترسیم میکند تا تورم این لایهها مشخص شود.
- آنژیوگرافی فلوروسین یا آنژیوگرافی با ایندوسیانین سبز. در این آزمایشها یک کاتتر را داخل رگ بازوی فرد قرار داده میدهند تا به داخل آن رنگ تزریق کنند. این رنگ به رگهای خونی چشم خواهد رسید تا شرایط عکاسی از رگهای خونی متورم داخل چشم فراهم شود.
- آزمایش خون
- انواع تصویربرداری مانند رادیوگرافی، سی تی اسکن و امآرآی.
- بررسی مایع زجاجیه یا زلالیه چشم.
اگر متخصص چشم تشخیص دهد که علت این بیماری عارضهای زمینهای است، شاید شما را به دکتر دیگری برای معاینه پزشکی و انجام تستهای آزمایشگاهی معرفی کند.
گاهی پیداکردن علتی مشخص برای یووئیت سخت است، بااینحال حتی اگر علت مشخصی پیدا نشود، همچنان امکان درمان موفقیتآمیز این بیماری وجود دارد. در اکثر موارد، تشخیص علت این بیماری منجر به درمان آن نخواهد شد. البته همچنان ضروری است که پزشک با روشهای درمانی گوناگون تورم چشم را مهار کند.
منابع