کاربردهای شیمی درمانی و عوارض جانبی آن چیست؟

شیمی درمانی، استفاده از یك دارو یا مواد شیمیایی برای درمان یك بیماری است. به گزارش مجله خبری گروه تشخیص درمانی فرجاد داروها به وسیله گردش خون به سلول های غیر طبیعی رسیده، به آنها حمله كرده و آنها را متلاشی می كنند. گاهی اوقات سلول های سالم نیز آسیب می بینند. صدمه به سلول های سالم علت بروز عوارض جانبی درمان است . سلول های سالم معمولا قدرت ترمیم و بازسازی خود را دارند.

 

شیمی درمانی را می توان برای موارد زیر مورد استفاده قرار داد:

  1. درمان سرطان
  2. جلوگیری از پخش و انتشار سرطان
  3. آهسته کردن سرعت رشد سرطان


آیا شیمی درمانی تنها راه درمان سرطان می باشد؟

گاهی اوقات تنها راه درمان سرطان شیمی درمانی می باشد.
بیشتر اوقات، می تواند بخشی از یک برنامه درمانی شامل جراحی و پرتودرمانی باشد.

  1. ممکن است قبل از جراحی و پرتودرمانی از شیمی درمانی جهت کوچک کردن تومور استفاده شود.
  2. ممکن است پس از جراحی و پرتودرمانی برای کمک به کشتن سلولهای سرطانی باقی مانده استفاده شود.
  3. ممکن است با درمانهای دیگر اگر سرطان بازگردد استفاده شود.


چرا روش اجرای شیمی درمانی در همه بیماران یکی نیست؟

نحوه تجویز شیمی درمانی، نوع داروها و فواصل انها بسیار متنوع است و بستگی به نوع سرطان، مرحله بیماری و شرایط جسمانی بیمار دارد ولی برنامه اجرای شیمی درمانی ترکیبی از روزهای درمان و فواصل استراحت می باشد. شیمی درمانی می تواند به روش های متفاوتی داده شود: داخل وریدی، خوراکی، تزریقی (تك دوز) یا استفاده بر روی پوست و معمولاً مصرف داروهای شیمی درمانی درد ندارد. 


عوارض جانبی شیمی درمانی: 

بیمار ممکن است هیچ كدام از این عوارض را نداشته باشد یا فقط اندكی ازانها را داشته باشد. عوارض جانبی و شدت آنها ، بستگی به نوع و مقدار شیمی درمانی دریافتی و نیز چگونگی واكنش بدن دارد.

 

 شایع ترین عوارض عبارتند از:

خستگی، تهوع و استفراغ، بی اشتهایی، اسهال، یبوست، ناراحتی دهان و گلو، ریزش مو، احتمال عفونت كه با علائمی مثل تب، لرز، عرق كردن هنگام خواب، اشكال در دفع ادرار و سرفه شدید بروز می كند. ناراحتی پوستی، نامنظم شدن عادت ماهانه و یا قطع آن در خانم ها، احساس ضعف، خستگی و تنگی نفس، خواب رفتگی و گزگز در انگشتان، اختلال در تعادل، تورم صورت، دستها، پاها و یا شكم. (تمام این عوارض با حداکثر شدت درهمه بیماران اتفاق نمی افتد)


تاثیر شیمی درمانی بر خانواده بیمار:

سرطان واگیردار نیست و بیمار می تواند به دوستان و خانواده خود نزدیک شوید. تحت شیمی درمانی بودن به هیچ فردی آسیب نمی زند. فقط تا جایی که امکان پذیرست افراد حامله و کودکانی که عضو خانواده فرد شیمی درمانی شونده هستند، از سرویس بهداشتی جداگانه ای استفاده کنند.


نحوه تغذیه درحین شیمی درمانی:

در طی شیمی درمانی بهتر است تا حد امکان از مواد غذایی سالم و تازه استفاده شود.
مصرف گوشت، مرغ، ماهی، سبز یها و میوه ها توصیه می شود. پرهیز غذایی خاصی وجود ندارد، مگر در افرادی كه قبل از شیمی درمانی به علت مشكلات دیگری مثل دیابت، افزایش چربی خون یا فشار خون مجبور به رعایت رژیم غذایی خاصی بوده اند.

 
اهمیت مراقبت های پیگیرانه:

مهم نیست بیمار چه نوع سرطانی دارد، پس از اتمام شیمی درمانی نیز نیازست که پزشک او را ملاقات کند. پزشک پیشرفت بیمار را تحت نظر می گیرد و کمک می کند تا با مشکلات خود کنار بیاید.